De ervaringsdeskundige, Aflevering 1 – Deze week: Elizabeth, Deel 5 (slot)

Vorige week eindigden we met het belang van onvoorwaardelijke liefde; deze week gaan we verder op dit pad van aspecten die helpen bij genezing.

“Als je nu naar je leven kijkt en zegt dat je echt gelukkig bent… wat zijn dan de hoofdlijnen die er betekenis aan geven?”

“Ja… mijn partner natuurlijk… Hij is gewoon zo geweldig…” Een paar keer tijdens ons gesprek hebben haar ogen geglansd en kleurden ze rood langs de randen, maar nu ze de vraag krijgt wat haar leven zin geeft, stromen de tranen vrijelijk. Ze krijgt een knuffel, pakt een tissue uit de keuken en gaat weer zitten. Ze zegt dat het hebben van een partner die onvoorwaardelijk van haar houdt verreweg het beste is dat haar ooit is overkomen.

Het is wonderbaarlijk om te zien hoe het uiteindelijk meestal hierop neerkomt: sterke, liefdevolle relaties met anderen zorgen dat mensen gedijen. We zijn inderdaad ‘wired for connection’. Via verbinding voelen we overvloed; we groeien en bloeien. Zonder verbinding voelen we ons berooid; we lijden en kwijnen weg. Als we ons gehoord en gezien voelen, kunnen we genezen van wat pijnlijk was. Als we ons veilig en zeker voelen, kunnen we met mededogen onszelf onderzoeken en werken aan onze problemen en onze genezing.

Ze vervolgt met een geëmotioneerde stem: “Hij heeft gewoon oneindig veel geduld met mij. Ik heb in een eerder stadium met al die shit moeten dealen en ik sprak met een vriend die zei: ‘Waarom nu naar een psycholoog gaan, terwijl je al zeven jaar weg bent van thuis?’ Ik denk dat ik in de eerste jaren dat ik van huis weg was, gewoon heel goed was in het wegduwen van wat ik voelde, altijd bezorgd over een nieuw visum, over verhuizen naar een ander land of wat dan ook. Er was nooit de mentale ruimte om met al deze shit te aan het werk te gaan, om er doorheen te gaan en het te verwerken. Ik ben op mijn 18e vertrokken en heb er nooit meer naar gekeken. Nu voel ik me veiliger; ik heb een baan, een liefhebbende partner, ik ben niet meer gestrest over rondkomen tot het einde van de maand. Ineens was er nu deze mentale ruimte en begonnen er dingen naar boven te komen. Toen dacht ik: ‘Oké, ik heb een professional nodig om me hier doorheen te helpen!’ ”

“Dat is heel moedig van je!”

“Ja! Mijn partner is er vanaf het begin van dit proces, zo’n vier jaar geleden, bij geweest. Dingen in mezelf leren herkennen, omgaan met alle shit die opkomt, leren me te verontschuldigen, en hij is zo oneindig geduldig geweest met alles en heeft me onvoorwaardelijke liefde getoond, wat echt het beste is wat een mens kan overkomen… Wauw! Hij staat zeker bovenaan die lijst.”

“Besef je dat er iets aan jou moet zijn dat het liefhebben waard is…? Ik bedoel, hij is niet gewoon een sukkel die een slachtoffer vindt en de reddersrol speelt, toch?”

“Nou… ja… maar soms vraag ik me af of ik niet gewoon weer manipulatief ben en dat hij van me houdt omdat ik de juiste woorden zeg en hem zo de juiste dingen voor me laat doen.”

“Dit is dus hoe diep geworteld dit gevoel is… dat zelfs als je echt bemind wordt, je je nog steeds afvraagt ​​of je het echt waard bent.”

“Ja, absoluut. Het is moeilijk om het onvoorwaardelijke aspect ervan te aanvaarden, omdat ik nog steeds het gevoel heb dat ik die diepe verbinding niet waard ben.”

Voor veel mensen met trauma is het aspect ‘waardigheid’ zeer prominent aanwezig. Als we de verbinding met ons ware zelf verliezen, kan het moeilijk zijn om een diep vertrouwen te koesteren dat we liefde, verbinding en vreugde in het leven waard zijn. In lijn hiermee keren we terug naar het thema van trouw blijven aan jezelf, authentiek zijn en je daar goed bij voelen.

“Hoe authentiek denk je dat je kunt zijn in je huidige leven en werk?”

Elizabeth zucht: “Euhm… niet erg, denk ik… Het hangt van de situatie af, maar ik merk altijd dat ik mezelf controleer en opnieuw controleer, vooral in sociale situaties. Ik heb het gevoel dat ik op geen enkele manier mezelf kan zijn en dat mensen me dan accepteren. Dat is zo’n gewaagde manier om naar sociale ontmoetingen te kijken, dat… nou ja… dat kan niet!” Ze zegt het met passie en samen lachen we erom, al zijn we ons bewust van het feit dat er blijkbaar nog een lange weg te gaan is.

We dagen haar plagerig uit: “Hoe zou dat eruit zien, de authentieke Elizabeth?!”

Ze licht op: “Heel uitgesproken, heel luidruchtig, geïnteresseerd in van alles! Ik heb het gevoel dat ik een soort allesomvattende brug ben tussen onderwerpen en interessegebieden die de meeste mensen niet combineren, maar ik kan niet echt openlijk over al deze onderwerpen praten, omdat mensen zouden kunnen zeggen ‘oh, het is raar dat ze daarvan houdt, omdat onze groep mensen daar niet van houdt’. Dus ja… de authentieke Elizabeth is veel luider dan ze overkomt, en niet constant voorzichtig met de manier waarop ze dingen benadert. Ik ben constant bezig met het opnieuw evalueren en overdenken van dingen, en dat zou geen deel moeten uitmaken van mijn authenticiteit.”

We spreken over de impact van stress op het lichaam, van voortdurend alert zijn op gevaar, nadat Elizabeth vermeldt dat ze onlangs een bloedanalyse heeft ondergaan en enkele onverwachte waarden had. Ze zegt: “Ik realiseerde me tot nu toe niet dat stress zo’n sterke invloed op het lichaam heeft.”

“Oh, dat is interessant! Je realiseerde je dat tot voor kort niet? Eigenlijk is dit waar alles om draait en het wordt wel ‘psycho-neuro-immuno-endocrinologie’ genoemd, het effect van de psyche op de neurofysiologie en het immuunsysteem en de hormonale regulatie. Eigenlijk is het ook de kern van wat sommigen zien als een belangrijke definitie van trauma: ‘het is niet wat er met je gebeurt, maar wat er binnenin je gebeurt als gevolg van wat er met je gebeurt’. Het kan worden gezien als ‘een wond van de geest’, een ontkoppeling van het zelf. Je had het over je zussen die gewoon alles in zich opnamen en onderdrukken hoe ze zich voelden ten opzichte van je ouders. Maar wat we zien is dat als je je emoties en gevoelens onderdruk, je je immuunsysteem onderdrukt en dit kan leiden tot allerlei fysieke problemen en ook depressies.”

Elizabeth kijkt verbaasd en onderbreekt: “Mijn zus is altijd ziek; ze heeft altijd wel iets!”

“Stress… toxische stress, langdurige, chronische stress!”

Verbaasd luistert ze naar de link die ze nu ontdekt: “Wauw!”

“Verder, als het gaat om je volledige potentieel te kunnen inzetten, zijn hoge adrenaline- en cortisolspiegels neurotoxisch; ze vreten hersencellen weg, wat betekent dat je verbindingen in de hersenen verliest die je reacties op triggers uit de omgeving sturen. Je ontwikkelt dan een beperkt aantal ‘basisroutes’ voor als er iets gebeurt. Hoe meer een route wordt bewandeld, hoe sterker deze wordt. Het wordt de standaard route, de veilige modus. Het wordt jouw manier van omgaan met wat er gebeurt en je hebt minder gespecialiseerd netwerk tot je beschikking om in verschillende situaties verschillend te reageren. Hoe langer je de stress onderdrukt, hoe groter je kansen zijn op allerlei soorten niet-besmettelijke ziektes, bloeddrukverhoging, hartproblemen en zelfs kanker. Als je je immuunsysteem langdurig onderdrukt, heeft je lichaam steeds meer moeite om gezondheidsbedreigingen te bestrijden en je balans, je homeostase, te behouden. Als je hier dieper in duikt, wordt het gemakkelijker om te zien hoe stressfysiologie een rol speelt in de algehele gezondheid.”

We merken op dat ze meerdere keren de ‘shit’ die naar boven is gekomen, naar voren heeft gebracht. We vragen ons af op welk punt ze vooral zou willen genezen. “Ja … nogmaals, alle dingen die ik heb geïnternaliseerd en die erg ongezond zijn. Lange tijd was mijn coping-mechanisme zelfbeschadiging, zoals snijden; zo ging ik met dingen om. Dat is iets dat nog moet worden opgelost. Ik voel me echt tekort gedaan en verraden als ik kijk naar alle dingen die andere mensen hebben, zoals een goede relatie met hun ouders, en daar voel ik me erg bitter over en jaloers op andere mensen die dat hebben… en dat gevoel beïnvloedt echt mijn relaties met andere mensen. Dat zijn zo’n beetje de belangrijkste dingen die ik met een professional hoop uit te zoeken.”

“Als je zegt ‘bitter en jaloers’… zou je dat dan kunnen herformuleren op een meer compassievolle manier naar jezelf toe?” Ze glimlacht en wordt zacht: “Ja… misschien als verdriet om wat ik niet had…?” “Rouw…?” “Ja, rouw is daar een heel goed woord voor. Rouw en verdriet voelen als iets wat een gemakkelijker proces is dan bijvoorbeeld jaloezie. Je doorloopt fases van rouw en werkt je omhoog.” “Ja, precies, terwijl jaloers en verbitterd zijn nog steeds erg veroordelend is naar jezelf toe, in plaats van medelevend…” Ze knikt: “Ja…dat is waar; dat is opnieuw een interessant perspectief.”

We vragen ons af of ze ideeën heeft over waarom haar moeder haar niet de zorgzame en attente bufferende bescherming kon bieden die ze nodig had.

“Ik bedoel… ik denk dat dit deels kwam omdat ze niet heeft geleerd hoe ze dat moet doen, omdat ze het zelf nooit heeft gekregen. Ze voelt zich over het algemeen ook bedreigd in haar eigen leven, denk ik, in haar identiteit als goede moeder. Het is ironisch, want dat zei ze wel eens: ‘Ik ben zo’n slechte moeder.’ Ik denk dat ze daar erg onzeker over was. Ze wilde echt controle, en omdat ze als kind in die chaotische omgeving geen controle had over haar eigen leven, voelde ze dat ze controle kon uitoefenen toen ze moeder werd en haar eigen gezin stichtte. Ze wilde die niet opgeven en terwijl ik opgroeide en steeds meer begon te twijfelen, bleef ze die behoefte aan controle behouden. Ik denk dat ze gewoon bang was. Ik denk dat mijn moeder, nadat ik van huis was gegaan, waarschijnlijk erg verdrietig was. Ik herken dat element en ik voel me steeds meer verdrietig voor haar; hoe langer ik afstand kan nemen van die woede, hoe meer ik bijna medelijden met haar krijg.”

We noemen nog eens die volgorde van gedrag, dat het resultaat is van een emotie, die voortkomt uit een onvervulde onderliggende behoefte. Als je dat erkent, verandert je blik op en aanpak van een probleem. Focussen op gedrag laat veel onderliggende pijn onaangeroerd en is misschien niet zo nuttig. Op de een of andere manier lijkt het erop dat Elizabeth haar pad naar genezing al aan het bewandelen is, want ze onderkent het intergenerationele trauma; ze begrijpt dat het gedrag van haar moeder waarschijnlijk was gebaseerd op angstgevoelens en ze heeft medelijden met haar.

Wij ronden af en danken Elizabeth oprecht voor haar openheid en zullen haar op de hoogte houden van de blogposting. Ze begeleidt ons naar beneden en we nemen warm afscheid. Terwijl we onze fietsen losmaken, hangt de indruk van Elizabeths openhartigheid nog om ons heen. De wolken van eerder op de ochtend zijn verdwenen en de zon is doorgebroken. De meeuwen zijn er nog steeds; ze vliegen schreeuwend rond en verraden de nabijheid van de zee. We besluiten naar de kustlijn te fietsen, over het strand te lopen en te lunchen met de zon op ons gezicht, terwijl we het verhaal laten bezinken waarnaar we met eerbied hebben geluisterd.

Geplaatst in Interviews ervaringsdeskundigen.